Ομαδικότητα; Πυλώνας επιτυχίας για την κερδοφορία μιας επιχείρησης!!!

Από την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η αγορά και η οικονομία γενικότερα, κερδισμένες φαίνεται να βγαίνουν οι εταιρείες στις όποιες η ομαδικότητα και το team-building αποτελούν πάγιες τακτικές.

Τα τελευταία χρόνια η ανάπτυξη αποτελεσματικών ομάδων αποτελεί διαρκή φροντίδα των επιχειρήσεων καθώς η αποτελεσματική συνεργασία των εργαζομένων αποτελεί προϋπόθεση ανταγωνιστικότητας και επιτυχίας της επιχείρησης. Αυτό εξηγείται από τα πλεονεκτήματα της ομαδικής συνεργασίας, μεταξύ των οποίων είναι τα εξής:

-Συνέργεια, μιας και το αποτέλεσμα της ομάδας είναι καλύτερο από το αποτέλεσμα του κάθε μέλους, αλλά και του αθροίσματος των μελών της ομάδας όταν εργάζονται ως άτομα. Δηλαδή: 1+1>2

-Συντονισμός, αφού είναι πιο αποτελεσματικός ο συντονισμός μεταξύ ατόμων, τμημάτων, λειτουργιών, αποφάσεων κ.λπ.

-Ηθικό, θα είναι υψηλότερο λόγω της δυναμικής που αναπτύσσεται μέσω της αλληλεπίδρασης των μελών (π.χ. ενθάρρυνση, εμψύχωση, άμιλλα).

-Ικανοποίηση, μιας και τα άτομα ικανοποιούν κοινωνικές και άλλες ανώτερες ανάγκες στα πλαίσια της ομάδας.

Μια επιχείρηση συστήνει ομάδα με μέλη της όλους τους εργαζόμενους, έχοντας ως στόχο την υλοποίηση του επιχειρησιακού οράματός της. Ωστόσο αυτό δεν μπορεί να υλοποιηθεί από την επιχείρηση και τους εργαζομένους της συνολικά, παρά μόνο εάν συγκροτηθούν σε ομάδες. Η αρχική ομάδα χωρίζεται σε υποομάδες, όπου καθεμία θα έχει συγκεντρωμένους στόχους να επιτύχει και να αξιολογηθεί.

Τι είναι Ομάδα;

Ο όρος Ομάδα χρησιμοποιείται όταν μεταξύ των ατόμων που τη συγκροτούν υπάρχει κοινός σκοπός, αρμονική συνεργασία, ανάθεση πρωτοβουλίας και ισότητα ανάμεσά τους, ανεξάρτητα από τον ρόλο που παίζει ο καθένας. Σε μία ομάδα, το κάθε μέλος φροντίζει ώστε να συμπληρώνει την εργασία ή τον ρόλο του άλλου.  Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις όπου η μη σωστή απόδοση μιας ομάδας, έφερε συγκρούσεις και αντιπάθειες υποβαθμίζοντας την εμπιστοσύνη και τη συνεργασία στο χαμηλότερο επίπεδο. Σε τέτοιες περιπτώσεις τα επακόλουθα είναι η μείωση του ηθικού και των κινήτρων, η αύξηση του εργατικού κόστους, η μείωση της παραγωγικότητας, η χαμηλή ικανοποίηση στο εργασιακό περιβάλλον και η δυσκολότερη επίλυση προβλημάτων.

Από διάφορες έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί στο πρόσφατο παρελθόν, έχει προκύψει το συμπέρασμα ότι οι εργαζόμενοι δεν εγκαταλείπουν εταιρείες αλλά ανθρώπους. Οι εργαζόμενοι επιδιώκουν να βρίσκονται δίπλα σε σπουδαίους managers με τους οποίους έχουν αναπτύξει ισχυρούς δεσμούς εμπιστοσύνης.

Η ομάδα είναι ένα σύστημα που έχει τη δική του δομή και τις δικές του λειτουργίες. Αποτελείται από άτομα με ξεχωριστές προσωπικότητες, ενώ υπάρχει αλληλεπίδραση μεταξύ τους. Συνήθως αυτά που χαρακτηρίζουν μια πραγματική και πετυχημένη επαγγελματική ομάδα είναι:

Το κοινό όραμα και οι αξίεςΤο πνεύμα συνεργασίας και αλληλοϋποστήριξηςΗ αρχή πως το κέρδος της ομάδας σημαίνει και κέρδος για το κάθε μέλος της χωριστάΗ απουσία ανταγωνισμού μεταξύ των μελών (π.χ. «ποιος θα πάρει τα εύσημα»)Η συνεισφορά κάθε μέλους της ομάδας με τις γνώσεις του, τις ικανότητες/ δεξιότητές του και τη δική του εξειδίκευση στην επιτυχία της ομάδαςΗ συχνή και ειλικρινής επικοινωνία μεταξύ των μελών

Ομάδες με σκοπό και όραμα

Έρευνες έχουν δείξει πως οι αποτελεσματικές ομάδες έχουν κατά κανόνα έξι έως οκτώ μέλη. Ομάδες αποτελούμενες από 12 – 15 άτομα θεωρούνται πολύ μεγάλες. Μία αναδρομή στο παρελθόν δείχνει πως υπήρξαν ομάδες που, αν και μικρές σε μέγεθος, κατάφεραν πράγματα που για τους περισσότερους ανθρώπους θεωρούνταν ακατόρθωτα, επειδή είχαν σκοπό και όραμα. Τέτοια παραδείγματα είναι πολλά.  Χαρακτηριστικότερο όλων η Ελληνική Εθνική Ομάδα ποδοσφαίρου και το κατόρθωμά της  με την κατάκτηση του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου το 2004 στην Πορτογαλία.

Ο ρόλος του Ηγέτη στην επιτυχία της ομάδας

Κάθε ομάδα χρειάζεται έναν leader που θα καθορίσει το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα κινούνται οι λειτουργίες της ομάδας, θα φροντίζει να διατηρεί το όραμα ζωντανό, θα συντονίζει τις δραστηριότητες της ομάδας, θα αντιπροσωπεύει την ομάδα, θα διαπραγματεύεται για τους πόρους που χρειάζεται η ομάδα, θα συμφωνεί και θα ελέγχει τα χρονοδιαγράμματα, θα μεριμνά ώστε όλοι να συνεισφέρουν αλλά και να καρπώνονται τα οφέλη.

Παρόλο αυτά, αρκετές είναι οι επιχειρήσεις που ακολουθούν το παραδοσιακό μοντέλο που θέλει τους διευθυντές/managers να  αποφασίζουν μόνοι τους τι θα αναθέσουν, πώς θα διευθύνουν τους συνεργάτες τους και θέτουν οι ίδιοι τα χρονοδιαγράμματα, αγνοώντας τα πλάνα των συνεργατών τους.

Επειδή οι άνθρωποι κάνουν τη διαφορά στις επιχειρήσεις, ένας ικανός ηγέτης γνωρίζει πως με τον παραδοσιακό τρόπο διοίκησης στερείται τα πλεονεκτήματα που του προσφέρει η ομαδικότητα.

Τα βασικά γνωρίσματα του ηγέτη-manager πρέπει να είναι:

η διορατικότητα σχετικά με επερχόμενες καταστάσεις ή γεγονότα, με ταυτόχρονο προσανατολισμό στο στόχο και την αποστολή της επιχείρησης,η ικανότητα διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού καιοι γνώσεις, η εμπειρία και οι δεξιότητες, ως εργαλεία για τη γρήγορη και σωστή λήψη αποφάσεων.

Ο ιδανικός Ηγέτης πρέπει να διακατέχεται από θετικό πνεύμα και να έχει αποδείξει ότι μπορεί να εργάζεται με άλλους σαν ομάδα. Τέλος, ο Ηγέτης πρέπει να αποτελεί πρότυπο για τα υπόλοιπα μέλη, ώστε αυτά να θέλουν να υιοθετήσουν κάποια από τα θετικά χαρακτηριστικά του.

Η επιλογή των μελών της ομάδας

Η καρδιά κάθε ομάδας είναι τα μέλη της. Ο Ηγέτης μπορεί να μεριμνήσει για τους αναγκαίους πόρους της ομάδας και να προσπαθεί με διάφορους τρόπους να κρατά την παρακίνηση σε υψηλά επίπεδα, αλλά τα μέλη είναι αυτά που θα κάνουν την περισσότερη εργασία.

Είναι πολύ σημαντικό η ομάδα να αποτελείται από τα σωστά άτομα, τα οποία διαθέτουν τις απαραίτητες γνώσεις, ικανότητες και εμπειρίες. Η επιλογή των ατόμων είναι το πιο κρίσιμο σημείο στο κτίσιμο μίας ομάδας.  Πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη σημασία στην προσωπικότητα του κάθε υποψηφίου όπως, λόγου χάρη, οι διαπροσωπικές ικανότητες του, η ικανότητά του δηλαδή να συνεργάζεται αρμονικά με άλλους.

Γι’ αυτό, ένας έμπειρος ηγέτης ομάδας θα προσλάβει τα καλύτερα άτομα που θα βρει, δίνοντας έμφαση στην προσωπικότητα. Πρωταρχικό του μέλημα πρέπει να είναι η αναβάθμιση των τεχνικών τους ικανοτήτων μέσω μελέτης, συμμετοχής σε σεμινάρια και άλλα παρόμοια.

Ένας ηγέτης θα καταφέρει ώστε τα μέλη της ομάδας να είναι θετικά, να έχουν κίνητρα και να μοιράζονται ένα κοινό σκοπό. Με την πάροδο του χρόνου τα μέλη θα μπορούν να συνεχίσουν το έργο μόνα τους, αφήνοντας χρόνο στους ηγέτες να βλέπουν με καθαρό μυαλό πού βρίσκεται η ομάδα ή η επιχείρησή τους αλλά και πού θέλει να φτάσει. Είναι αυτονόητο πως αυτές οι αυτοκινούμενες ομάδες μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην κερδοφορία των οργανισμών.

Παράλληλα, η συν-υπευθυνότητα καλλιεργείται και αναπτύσσεται με το χρόνο και την ενέργεια που επενδύει η ομάδα στο τι πρέπει να επιτευχθεί και στη μεταξύ τους συνεργασία για την καλύτερη επίτευξη του κοινού στόχου.

Ένταξη – Αποχώρηση μελών

Με την πάροδο του χρόνου, τα μέλη μίας ομάδας μαθαίνουν πώς να επικοινωνούν καλύτερα, καθώς και το πώς παίρνονται οι αποφάσεις.  Δυστυχώς ή και ευτυχώς, κάποια μέλη θα αποχωρήσουν από την ομάδα (οικειοθελώς ή μη) και νέα μέλη θα προσληφθούν. Αυτό δημιουργεί κάποιες αλλαγές και ερωτηματικά στα μέλη της ομάδας, όπως: Θα καταφέρουν τα νέα μέλη να δέσουν με τη νοοτροπία της ομάδας; Πόσο χρονικό διάστημα θα χρειαστούν για να εγκλιματιστούν; Τα παλιά μέλη οφείλουν να καλύψουν τα κενά που δημιουργήθηκαν με την αποχώρηση κάποιων συναδέλφων τους.  Επιπρόσθετα, πρέπει να αφιερώσουν χρόνο για να βοηθήσουν τα νέα μέλη να προσαρμοστούν. Αυτές είναι και οι δυσκολίες που περνά μια ομάδα στον κύκλο ζωής της, καθώς συχνά χρειάζεται να αντικαταστήσει κάποια μέλη. Από αυτά συμπεραίνουμε ότι όσο λιγότερες απώλειες έχει μία ομάδα σε μέλη, τόσο το καλύτερο είναι γι’ αυτήν.

Θα πρέπει να τονισθεί πως δεν χρειάζεται το κάθε μέλος της ομάδας να διαθέτει όλα τα χαρακτηριστικά που έχουν αναφερθεί πιο πάνω. Το κάθε μέλος είναι πιθανό να διαθέτει ορισμένα μόνο απ’ αυτά τα χαρακτηριστικά. Η ομάδα, ωστόσο, θα έχει συγκεντρώσει συνολικά όλα εκείνα τα προσόντα που συνδυάζουν οι προσωπικότητες των μελών της ώστε να μπορέσει να υλοποιήσει επιτυχώς τους στόχους της. 

Team Building & Ομαδικότητα

Ως ομάδα νοείται ένα σύνολο ανθρώπων που σχετίζονται και συνεργάζονται συστηματικά για την επίτευξη κοινών στόχων. Η εργασία σε ομάδες προϋποθέτει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και προσπάθεια από την πλευρά της διοίκησης προκειμένου να δημιουργηθεί το κατάλληλο περιβάλλον. Ωστόσο, τα αποτελέσματα που επιφέρει μια τέτοια διαμόρφωση συνήθως βελτιώνουν κατά πολύ την απόδοση της επιχείρησης. Σίγουρα η δυναμική των ομάδων αποτελεί μια σημαντική πτυχή για την αποτελεσματική λειτουργία και κερδοφορία οποιασδήποτε επιχείρησης, μικρής ή μεγάλης.

Μέσω δραστηριοτήτων χτισίματος ομάδας (Team Building), ανανεώνεται το εργασιακό περιβάλλον, ενώ παράλληλα το κάθε άτομο συνειδητοποιεί διττά την αξία του (ως μονάδα και ως μέλος της ομάδας), και συμβάλλει στην εκπλήρωση του κοινού στόχου. Τα αποτελεσματικότερα team building προγράμματα είναι εκείνα που βασίζονται στη συνεργασία, τη δημιουργικότητα, την αλληλεπίδραση, την ανοικτή επικοινωνία και την ομαδική προσπάθεια.

Όταν μια εταιρεία κατανοήσει τη σημασία της ομαδικής συνεργασίας στη λειτουργία της και επιδιώκει καθημερινά την ύπαρξη πνεύματος συνεργασίας και ικανότητας εστίασης στους στόχους της ομάδας από τους εργαζομένους της, τότε αποκτά ένα συγκριτικό πλεονέκτημα προς την κερδοφορία και την υγιή ανάταξή της στην νέα πραγματικότητα που έχει δημιουργηθεί στην αγορά.

Michalis Markou - EduPro Instructor